بهشتی شدن با اطعام (قرآن)در برابر ایثار که نمونه آن بخشیدن طعام مورد نیاز خود است،خداوند باغهای مخصوصی از بهشت خود را به آنها میبخشد و بهترین لباسها را بر آنها میپوشاند. ۱ - اطعام خالصانه«و یطعمون الطعام علی حبه مسکینا و یتیما و اسیرا انما نطعمکم لوجه الله لانرید منکم جزاء و لا شکورا و جزیهم بما صبروا جنة و حریرا.» «و به (پاس) دوستی (خدا) بینوا و یتیم و اسیر را خوراک میدادند ما برای خشنودی خداست که به شما میخورانیم و پاداش و سپاسی از شما نمیخواهیم و به (پاس) آنکه صبر کردند بهشت و پرنیان پاداششان داد.» تقدیر (آیه): " قالوا انما نطعمکم... " است و خواستهاند به مسکین و یتیم و اسیر اطمینان بدهند که به احدی نخواهیم گفت ما افطار سه روز خود را به فلان و فلان دادیم و آبروی شما را نمیریزیم و بر شما منت نمیگذاریم و یا اینکه اطعامگران اصلا چنین سخنی به زبان نیاوردهاند و جمله مذکور زبان حال ایشان است و خدای تعالی میخواهد ایشان را به آن اخلاصی که از باطن آنان خبر دارد بستاید و بفهماند که این طایفه چنین مردمی بودند و اطعامشان صرفا به خاطر خدا بود. این آیه در مقام بیان علت سخنی است که از ایشان حکایت کرد، میخواهد بفهماند چرا گفتند: " انما نطعمکم لوجه الله... " و اینکه اگر عمل مذکور خود را تنها و تنها به خاطر خدا انجام دادند و عبودیت خود را برای خدا خالص کردند، برای این بود که از آن روز سخت و دشوار میترسیدند و برای بیان علت مذکور اکتفاء نکردند به اینکه ما از آن روز میترسیم، بلکه آن روز را به پروردگار خود نسبت داده، گفتند: " ما از پروردگار خود از روزی میترسیم که چنین و چنان است"، تا فهمانده باشند وقتی از این اطعامشان چیزی غیر از پروردگارشان را در نظر ندارند، پس ترسشان هم از غیر او نیست، هم چنان که امیدی هم به غیر او ندارند، پس ترس و امیدشان همه از خدا است، اگر از روز قیامت هم میترسند بدان جهت است که روز پروردگارشان است، روزی است که خدا به حساب بندگانش میرسد و جزای اعمال ایشان را میدهد. ۲ - پاداش اطعام کنندگانمیگوید: " آنها غذای خود را در عین اینکه به آن نیازمندند و دوست دارند به" مسکین" و" یتیم" و" اسیر" میدهند" (و یطعمون الطعام علی حبه مسکینا و یتیما و اسیرا). اطعام کردن آنها ساده نیست، بلکه توام با ایثار در هنگام نیاز شدید است و از سوی دیگر اطعامی است گسترده که انواع نیازمندان را از" مسکین" و" یتیم" و" اسیر" شامل میشود و به این ترتیب رحمتشان عام و خدمتشان گسترده است. ضمیر در" علی حبه" به" طعام" باز میگردد، یعنی در عین اینکه علاقه به طعام دارند آن را انفاق میکنند، میفرماید: " آنها میگویند ما شما را تنها برای خدا اطعام میکنیم، نه پاداشی از شما میخواهیم و نه تشکری" (انما نطعمکم لوجه الله لا نرید منکم جزاء و لا شکورا). میفرماید: " خداوند در برابر صبر و شکیبایی آنها بهشت و لباسها و فرشهایی از حریر را به آنها پاداش میدهد" (و جزاهم بما صبروا جنة و حریرا). آری در برابر آن همه استقامت و ایثار که نمونه آن وفاء به نذر و روزه داشتن و بخشیدن طعام مورد نیاز خود هنگام افطار به مسکین و یتیم و اسیر است، خداوند آنها را در باغهای مخصوصی از بهشت جای میدهد و بهترین لباسها را بر آنها میپوشاند. ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۵۴۱، برگرفته از مقاله «بهشتی شدن با اطعام». |